Konstruktywne kłótnie w związkach, czy to możliwe? Kilka słów o terapii par

Przychodzi para do gabinetu... są razem kilkadziesiąt lat, kilkanaście, kilka, a może dopiero parę miesięcy. Dzieje się jednak między nimi coś, o czym chcieliby porozmawiać ze specjalistą. Czasem jedna osoba z pary chce, druga mniej, albo w ogóle. Decydują się jednak przyjść, spróbować. Innymi słowy – dać sobie szansę. Często jednak nie wiedzą, jak ta szansa może wyglądać. W sumie nic dziwnego, to po nią tu przyszli. Czy jednak może ją dać terapeuta, czy tylko oni sobie? A może jedno z nich - na przykład to, które bardziej chce? 

Terapia par i małżeństw jest wyjątkowym spotkaniem. Często jej rozpoczęcie wiąże się z wieloma obawami dotyczącymi wspólnej przyszłości pary, ze wstydem i strachem. Wielu osobom trudno jest mówić o tym, co jest dla nich trudne w związku – nie tylko psychologowi, ale też swojemu partnerowi. Udział w terapii jest często pierwszą okazją, by wzajemnie wypowiedzieć to, co dla osoby ważne i wysłuchać tego, co ma nam do powiedzenia nasza druga połówka. Jest też miejscem spotkań – ze swoimi potrzebami, perspektywą partnera, a naszych oczekiwań z rzeczywistością.

Spotkajmy się

Tym, co kluczowe, by terapia pary miała szanse powodzenia, jest poczucie bezpieczeństwa Klientów. Przyzwalając terapeucie na wejście w intymny świat bliskiej relacji, nasi Klienci muszą mieć poczucie, że powierzają tę rolę właściwej osobie. Jest dla nas niezmiernie ważne, by szanować granice pary i do każdego z partnerów odnosić z takim samym szacunkiem i akceptacją. Naszą rolą jest wspierać i wzajemnie poszukiwać właściwych dróg, dobrych dla obojga – nigdy oceniać, ani krytykować.

Kto się czubi...?

Nie o to chodzi, by się nie kłócić. Wiele par w naszym gabinecie stawia sobie za cel naukę konstruktywnej kłótni. Często mówią, że taka kłótnia różniłaby się od wielu ich poprzednich tym, że wyciągaliby z niej wnioski. Chcieliby żeby to, co mówią do siebie w emocjach, miało znaczenie dla drugiej osoby. Określenie tego, jak mogłaby wyglądać taka kłótnia jest nie lada wyzwaniem. Wiemy też, że określenie konstruktywna kłótnia dla każdej osoby oznacza ona co innego – staramy się, by w trakcie terapii, oraz w jej efekcie - także potem, partnerzy nauczyli się lepiej komunikować. Dlatego tak ważne jest dla nas, by rozmawiając o celu, jakim może być konstruktywne kłócenie się, rozmawiali o tym samym. Na tym etapie często pokazuję Klientom sposób komunikowania się zaczerpnięty z opracowanego przez Marshalla Rosenberga podejścia zwanego Porozumieniem Bez Przemocy (ang. NVC – Nonviolent Communication). Ćwiczymy to wspólnie, by para poznała, czy ten sposób rozmowy odpowiada ich oczekiwaniom – mówi Monika Rzońca, psycholog, terapeutka Talk&Solve.

Przyszliście z nadziejami

Nie o to też chodzi, by być ze sobą za wszelką cenę. Akceptujemy decyzje naszych Klientów i wierzymy, że to oni wiedzą, co dla nich najlepsze. Wiemy też, że Klienci, chociaż nie zawsze zdają sobie z tego sprawę, przyszli do nas z jakimiś nadziejami. Dlatego szczególną uwagę przykładamy do tego, by podążać za ich celem – tak, aby ten czas był dla nich, a wychodząc byli przekonani, że zmierzają w pożądanym przez nich kierunku - razem, lub osobno.

To wszystko dlatego, że on/ona...

W wielu przypadkach Klient przychodzi z nadzieją zmiany, lokuje ją jednak przede wszystkim w osobie partnera. Namawia wtedy drugą osobę na wzięcie udziału w terapii, co często budzi u niej sprzeciw i niechęć – wiąże się bowiem z niewypowiedzianym przeniesieniem odpowiedzialności za kryzys na jedną osobę. Wierzymy, że kiedy dwie osoby zaczną się ze sobą otwarcie komunikować, tzn. mówić o swoich potrzebach i emocjach, nauczą się empatii w stosunku do siebie i partnera lub partnerki, będą umieli się też konstruktywnie kłócić. Są jednak sytuacje, kiedy podjęcie terapii pary jest niewskazane – wtedy, kiedy trwa czynna przemoc lub osoba jest uzależniona. W takich sytuacjach warto najpierw podjąć pracę indywidualną, nastawioną na rozwiązanie optymalne dla każdej z osób, a dopiero potem podjąć terapię dla par lub małżeństw.