Po co nam komplementy w terapii? Jaki powinien być dobry komplement?

Jaki powinien być dobry komplement? I co to znaczy, że jest on dobry? Czy w gabinecie terapeutycznym jest miejsce na komplementy?

Pewnie większość z nas usłyszała chociaż raz stwierdzenie, które miało być komplementem, jednak w rezultacie okazało się nieszczere, powierzchowne, nietrafione czy nietaktowne. Zastanawiając się nad tym, jaki komplement powinien być, po pierwsze powinniśmy zadać sobie pytanie po co chcemy to komuś powiedzieć.

Po co mówić komplementy i co w nich jest najważniejsze?

Wydawać by się mogło, że odpowiedź na takie pytanie jest prosta – przecież po to, żeby komuś było miło. My jednak głęboko wierzymy, że komplementowanie nie polega na pochlebstwach. Dlatego też szczerość wypowiadanych słów jest dla nas najważniejsza. Humorystyczny przykład tego, jak wyglądają komplementy wypowiadane w innym celu niż pokazanie, że docenia się coś w drugiej osobie, przedstawia Mira Czarnawska w swojej książce „Jak mówić komplementy":

- Komplementy? Daj spokój! Ile razy można mówić „Ach, jaka jesteś piękna"?

– powiedział starszy pan.

- Ach, jakiś ty mądry – zaśmiała się starsza pani.

Ale, że na terapii...?

Dostrzeżenie mocnych stron Klienta, jak to często określamy – jego zasobów – to znaczy umiejętności, doświadczeń, cech osobistych jest niezmiernie istotne w procesie terapii. Dzięki dostrzeżeniu tego, co może mu pomóc w odnalezieniu optymalnego dla siebie rozwiązania, zamiast skupiania się na trudnościach, wspólnie zmieniamy klimat spotkania. I robimy to, co sprawia nam największą satysfakcję – skupiamy się na tym, w czym nasz Klient jest dobry.

Komplement pokazuje inną perspektywę

Szczerze wypowiedziany komplement musi zawierać odniesienie do tego, co można zobaczyć lub usłyszeć. Skuteczny komplement to ten oparty na faktach. Dlatego tak często wypowiadane przez nas słowa uznania zaczynają się od słów: widzę, słyszę, że... Nie byłoby docenienia czegoś, co Klient robi, gdyby terapeuta nie odniósł się do konkretu, do tego, co dostrzegł w trakcie spotkania. Często też pytamy jak udało się to Panu/Pani zrobić? Jesteśmy tym zainteresowani, ponieważ wiemy, że to, co pomogło kiedyś, może pomóc i dziś.

Co o Pani/Panu powiedziałby ktoś bliski, gdyby wiedział, jak poradziła sobie Pani/Pan z...?

Stworzenie klimatu akceptacji dla tego, z czym Klient przychodzi, jest nieodłącznym elementem proponowanej przez nas terapii. Wiemy, że Klienci często nie dostrzegają tego, co w nich dobre. Zmieniając perspektywę nieraz udaje im się zobaczyć siebie z zupełnie innej, bardziej pozytywnej strony. Pytamy wtedy: co o kimś, kto robi to, co Pan/Pani, mógłby powiedzieć ktoś bliski? Jest to tzw. autokomplement, ponieważ wprowadza naszego Klienta na inne tory myślenia o sobie – takie, które prowadzą do docenienia samego siebie.

Po ludzku, po prostu

Wiemy też, że komplementem może być zwykły uśmiech, uniesienie brwi, wypowiedzenie prostego wow, super, lub czegoś podobnego. Najważniejsze dla nas jest to, by komplementowanie było autentyczne i odnosiło się do tego, co rzeczywiście jest zasobem Klienta. Każdy z nas ma takie zasoby, a naszym celem jest sprawienie, by zaczął je dostrzegać.

Czy komplementy sprawdzą się w domu? 

Każdy kto zaczyna używać komplementów zauważa, że na początku brzmią one bardzo nienaturalnie... sztucznie, wręcz śmiesznie. Kiedy próbujemy dłużej, oswajamy się z tą nową formą komunikacji i wypracowujemy swój naturalny sposób komplementowania. My lubimy mówić o sztuce komplementowania, bo wiemy, że to jest trudne.

To co najważniejsze w komplementowaniu, to zmiana perspektywy spostrzegania. Weźmy taki przykład: dziecko wraca ze szkoły, przygnębione, bo coś nie poszło na lekcjach. Rodzic bierze zeszyt i znajduje w nim całą stronę w rysunkach ludzików. Może powiedzieć: A) nigdy nie będziesz dobrze uczyć się, jeśli robisz takie bazgroły na lekcjach i nie uważasz lub B) Ty to narysowałeś? To jest naprawdę dobre! Inny przykład. Jesteście na spotkaniu z przyjaciółmi. Spróbuj pochwalić swoją drugą połówkę przy innych. Na przykład: ja podziwiam Kasię / Piotrka, bo widzę, że ostatnio tak ciężko pracuje. 

Komplementowanie jest potężnym narzędziem wpływania na nastrój drugiej osoby, atmosferę w domu i motywację do podejmowania działań. Nie bójcie się próbować :-)