Poczucie winy i wyrzuty sumienia

Sumienie odgrywa niezwykle ważną rolę samoregulującą. Reguluje nasze zachowanie i pozwala dokonywać wyborów zgodnych z naszą etyką, moralnością oraz przyjętymi normami zachowania. Dzięki niemu wiemy, które zachowanie jest dobre, które złe. Raz doświadczone wyrzuty sumienia skutecznie przestrzegają nas przed ponownym „wykroczeniem".

Poczucie winy jest silniejszą emocją. Pojawia się w odpowiedzi na uświadomienie sobie przekroczenia własnych granic zachowania. Wówczas, gdy dokonaliśmy czegoś, co w istocie uważamy za złe lub zaniechaliśmy działania, które uważamy za istotne lub naszą osobistą powinność.

Często poczucie winy powija się w momencie, kiedy uświadamiamy sobie, że naruszyliśmy czyjeś wartości w rezultacie wyrządzając drugiej osobie krzywdę. W parze z winą często pojawiają się takie emocje jak wstyd, strach, lęk czy smutek. Osoba pogrążona w poczuciu winy doświadcza również bardzo silnych negatywnych emocji związanych z chęcią zadośćuczynienia i wszechogarniającą bezsilnością. Jest to stan emocjonalny, który mobilizuje jednostkę do działania. Człowiek w obliczu takich emocji szuka jak najszybszej drogi do zmiany sytuacji, likwidacji swoich negatywnych odczuć. Nie doznając ukojenia reaguje gniewem i agresją, które często wymierzone są przeciwko sobie. Taki stan emocjonalny może stać się udręką. Osoba czuje się zmęczona wyrzutami sumienia, w obliczu bezsilności się poddaje.

Nagminne, nawracające poczucie winy może wiązać się również z niską samooceną, rygorystyczną, oceniającą postawą wobec własnych zachowań i nadmiernym samokrytycyzmem, co w konsekwencji prowadzi do izolacji społecznej i depresji. Przeczytaj cały artykuł o poczuciu winy, wyrzutach sumienia i uldze, którą przynosi wyzwolenie się z poczucia winy.